Γενέθλια :Σημείο αναφοράς ευχών ή μνήμη θανάτου ;
Κάθε χρονιά, περίπου όταν ένιωθα πως έφταναν κοντά τα γενέθλιά μου – και λέω “ένιωθα” γιατί μπορεί να τα σκεφτόμουν και δύο ή τρεις μήνες νωρίτερα -, με έπιαναν συναισθήματα μελαγχολίας και θλίψης. Είχα βαθύτερα μέσα μου μιαν ανεξήγητη ανησυχία, απ’ όπου ξεπηδούσε το άγχος σιγά σιγά κι απλωνόταν σε όλο μου το είναι, χωρίς καμιά προειδοποίηση.Κάποια στιγμή που τα συναισθήματα αυτά, τείνανε να γίνουν ψυχικές καταστάσεις, αποφάσισα ν’ αντιμετωπίσω το θέμα, εντοπίζοντας την αιτία του. Η άποψη που αναφέρει ότι οι λύσεις όλων των προβλημάτων βρίσκονται μέσα μας, με βρίσκει σύμφωνη.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…
Οι άνθρωποι, όσο μεγαλώνουν, αναπτύσσουν την οξύμωρη τάση να λαχταρούν τη διαφορετικότητα , γενόμενοι ακριβώς το ίδιο με το διπλανό τους.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων, κατέτασσα τον εαυτό μου σε μια κατηγορία μόνο του, και το ίδιο έκανα και σε αυτή. Από τη στιγμή που ξεκίνησα να συνειδητοποιώ τον εαυτό μου, δε θυμάμαι ποτέ να προσπάθησα, πόσο μάλλον να πάσχισα, να ενταχθώ σε αγέλες. Υπήρχαν και φορές που μου άρεσε, ιδίως όταν ήμουν μικρότερη, να τάσσομαι απέναντι. Κι εκεί που οι άλλοι ενδεχομένως να ένιωθαν σαν τη “μύγα μέσα στο γάλα “, εγώ, ήμουν φυσιολογικά στο στοιχείο μου. Έμαθα να γίνομαι ένα με την αύρα του εαυτού μου που κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα, να την οικειοποιούμαι τόσο ώστε να γίνεται ένα με τα υπόλοιπα κομμάτια της προσωπικότητάς μου. Όλο αυτό ήταν ένα κομμάτι του εαυτού μου. Ήμουν εγώ. Μου άρεσε, δεν είχα κανένα πρόβλημα. Υπήρχαν βέβαια και οι φορές που λάτρευα να περνούν απαρατήρητες οι απόψεις μου, ή γενικότερα, το σύνολο του εαυτού μου, είτε γιατί έτσι ένιωθα τη δεδομένη στιγμή, είτε γιατί έπρεπε να το δω σαν “πνευματική άσκηση” και να σωπάσω.
Οπότε μπορούσα με σιγουριά να πω πως, τη μελαγχολία δε μου την έφερνε η διαφορετικότητά μου.
Πριν συνειδητοποιήσω για τα καλά τι συμβαίνει, έπιανα τον εαυτό μου, εκνευρισμένο πολλές φορές, να προσπαθεί ν’ αναλύσει και να επεξηγήσει μια δεδομένη κατάσταση προκειμένου να “πάρει με το μέρος του” μεμονωμένα άτομα.
Δεν είχα πρόβλημα με τη διαφορετικότητά μου, ποια ανάγκη μου προσπαθούσα να καλύψω τάσσοντάς τους με τη σύμφωνη γνώμη μου;
Οι ενέργειες, οι συμπεριφορές και οι πράξεις μας, έχουν πάντα ένα είδος κόστους, ένα τίμημα. Ίσως λοιπόν, να καλούμουν να πληρώσω το τίμημα της διαφορετικότητάς μου, με έλλειψη επικοινωνίας… με μοναξιά… Μοναξιά… Μεγάλη κουβέντα, θα μας πάρει πολύ χρόνο για να καλύψουμε την έννοιά της, η οποία κάλυψη θα πρέπει να γίνει σε ξεχωριστό κείμενο.
Χρόνο με το χρόνο, αποσυνδέομαι αργά από τους συνηθισμένους τρόπους αντιμετώπισης των εννοιών – στην προκειμένη περίπτωση τα γενέθλια – που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Έπαψα να ταυτίζομαι με τις τυπικές ευχές για “πολλά χρόνια“, “υγεία“, “φώτιση” κι ένα σωρό άλλες καρικατούρες κατ’ εμέ, που μόνο συναισθήματα αμηχανίας και πλήξης μπορούσαν μέσα μου να γεννήσουν… Αποσυνδέθηκα κι από την αόρατη πίεση, που θέλει την ημερομηνία των γενεθλίων σου να νιώθεις περίφημα, ν αστράφτεις απ’ την ομορφιά και φυσικά να βγεις να το… γιορτάσεις σε κάποιο δημοφιλές και κατ’ επέκταση πολυσύχναστο στέκι. Για μένα, όλ’ αυτά δεν ήταν παρά ένας “δηθενισμός“.
Κάποιες φορές νιώθω να βουλιάζω με την πλάτη σ’ ένα τοίχο από νερό, που μόνο εγώ μπορώ να δω, με την προσοχή στραμμένη στα άτομα που απαρτίζουν το εκάστοτε κοινωνικό μου περιβάλλον.
Τ’αυτιά μου περνάνε στην απέναντι άκρη, τα βουητά που φτάνουν σε μένα, δεν έχουν ιδιαίτερο απόηχο πλέον.
Οι μορφές τους ένα ασαφές όριο, θάβονται για τα καλά ως απεικάσματα, στα κατάβαθα της ψυχής μου.
Οι μάζες των συστημάτων λοιπόν, μας πληροφορούν πως τα γενέθλιά μας, είναι συνυφασμένα με τις ευχές για εμάς, τα δώρα, τα πάρτυ, τα κεράσματα… και να που, αποκομμένη και ασφαλής στο προσωπικό μου περιβάλλον, έχω βαλθεί να επαληθεύσω την ισχύ τους.
Τι σημαίνουν για μένα τα γενέθλια;
Τα γενέθλια μετράνε τη χρονολογική μας ηλικία. Ίσως κάποια αόρατη κι ακατανόητη δύναμη, να μας υποχρεώνει να τη θυμόμαστε, ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Μία δύναμη έξω από μας, έξω από τα όρια του δικού μας ελέγχου, κι ακατανόητη ακριβώς γιατί είναι δυστυχώς – ή ευτυχώς – αδύνατον να την κατανοήσουμε. Η υποχρεωτική τους θύμιση λοιπόν, για εμένα, είναι μνήμη θανάτου.
Η ψυχολογία του εορτασμού
Πίσω απ’ τη συνηθισμένη αντιμετώπιση των γενεθλίων, κρύβεται ο ανθρώπινος εγωισμός που αναπόφευκτα μας έσπρωξε στην ενασχόληση αποκλειστικά με το εγώ μας. Θεωρούμε τόσο σημαντικό τον εαυτό μας, ώστε βαλθήκαμε να τον τιμήσουμε, να τον αναδείξουμε ακόμα και μέσα από τα γενέθλιά μας. (Όλοι έχουμε γενέθλια, γιατί είναι τόσο εκπληκτικό, ώστε να πρέπει να το γιορτάσουμε;!) Η θεωρία μας αυτή, δεν είναι λανθασμένη, ο εαυτός μας, ΕΙΝΑΙ σημαντικός, τυγχάνει όμως, να μην είναι ο μόνος που έχει σημασία.
Αν και στη φθορά του σώματός μας, προστέθηκε ένας ακόμη χρόνος, στην καλύτερη περίπτωση, αρκούμαστε στην επιφανειακή αυτή διαπίστωση. Είναι κάπως σα ν ‘ αρνούμαστε να θυμηθούμε ότι η φθορά, το γήρας, μας οδηγεί προς το τέλος του δρόμου της ζωής μας.
Η λειτουργία των γενεθλίων μας θα έπρεπε να είναι η στιγμή της επαλήθευσης όλων όσων έχουμε ή δεν έχουμε κάνει στη μέχρι τώρα ζωή μας για να μειώσουμε, ή και να σβήσουμε όλα τα κακώς κείμενα του χαρακτήρα μας. Επιπλέον όλο αυτό θα μας βοηθήσει να ελιχθούμε ευκολότερα στα δύσβατα μονοπάτια που κρύβει η ζωή μας.
Η φθορά του σώματος προχωρά κάθε στιγμή που περνάει και είναι εκεί για να μας φέρνει στο νου το γεγονός του θανάτου μας.
Ο θάνατος του φθαρτού σώματος των ανθρώπων είναι επικείμενος, είτε πρόκειται να συμβεί σε ένα χρόνο είτε σε εβδομήντα και πλέον.
Μην παραβλέπουμε το πιο δεδομένο γεγονός της ζωής μας, χωρίς βέβαια να στεκόμαστε μόνο σε αυτό.
Δε χρειάζεται να πιστεύουμε στην ύπαρξη ενός Θεού για να μεριμνήσουμε για τη συμπεριφορά, τις ενέργειες και συνεπώς την ψυχοσωματική μας κατάσταση την ώρα του θανάτου μας. Ένας σωστός, ηθικός τρόπος ζωής μας δίνει φτερά για να πετάμε ευτυχισμένοι όπου εμείς θέλουμε, κάθε μας ημέρα.